ՀԱՊԿ աննախադեպ որոշումը, ըստ որի պետք է կազմակերպության Մշտական խորհրդի արտահերթ նիստում քննարկվեր Հայաստանի սահմանին ադրբեջանական սադրանքի հետևանքով առաջացած լարվածության հարցը, հետաձգվել է անորոշ ժամանակով: Այլ կերպ ասած, ՀԱՊԿ-ը չի դավաճանում Ադրբեջանին, որին ռազմա-քաղաքական թիկունք է եղել գրեթե մշտապես: Նաև հենց դա էր պատճառը, որ արտահերթ նիստ հրավիրելու ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Զասի որոշումը աննախադեպ էր և դիտարկվեց հենց մեծ հետաքրքրությամբ, ըստ էության ազդարարելով այն, որ ՀԱՊԿ-ի համար իրավիճակը ևս արտառոց է ու աննախադեպ: Այդուհանդերձ, չնայած հանգամանքին, որ կազմակերպության արտահերթ նիստը հետաձգվել է անորոշ ժամանակով, այն կայացնելու աննախադեպությունը դրանից չի նվազում և հենց այդ ֆոնին էլ անորոշ ժամանակով հետաձգումը վկայում է, որ հայ-ադրբեջանական սահմանին տեղի ունեցողը իսկապես բազմաշերտ ու խորքային պրոցեսների արդյունք է, ինչին անդրադարձել էինք ավելի վաղ դիտարկելով այդ որոշման հնարավոր հանգամանքներն ու շերտերը:
Խոշոր հաշվով, հերթական անգամ դրսևորվում է այն, որ ՀԱՊԿ-ը իբրև ռազմա-քաղաքական բլոկ պարզապես գոյություն չունի, այլ ընդամենը մի հարթակ է, որտեղ լուծվում են եվրասիական տարածությանն առնչվող տարբեր ռազմա-քաղաքական հարցեր: Այդ իմաստով, Հայաստանը երբեք որևէ անվտանգային պատրանք չպետք է ունենա այդ կազմակերպությունից և առավելագույնը, որ պետք է անել, այդ հարթակում ծավալվող քաղաքական շարժերում Հայաստանի քաղաքական շահի պաշտպանությունն ապահովելն է: Իհարկե նույն շահը ենթադրում է պարզապես ՀԱՊԿ անդամության նպատակահարմարության հարցադրում, սակայն այդօրինակ հարցադրումը ներկայումս բացարձակապես ավելորդ է, քանի որ այն Հայաստանին թույլ չի տալու լուծել որևէ ընթացիկ ու միջնաժամկետ անվտանգային խնդիր, փոխարենը խանգարելու է այն խնդիրների սպասարկմանը, որոնք ռազմական առումով լուծել է մեր զինուժը Տավուշում և որոնց քաղաքական ամրագրումը պետք է իրականացվի քաղաքական, դիվանագիտական աշխատանքով:
ՀԱՊԿ-ը հերթական անգամ արձանագրում է իր անլրջությունը, ըստ այդմ Հայաստանին այս պահին չարժե ժամանակ վատնել անլուրջ կառույցի հետ հարաբերություն պարզելով, երբ կան իսկապես լուրջ անելիքներ այլ ուղղություններով, այդ թվում իհարկե երկկողմ հայ-ռուսական: Խոշոր հաշվով, ՀԱՊԿ լռությունը կամ նիստի մասին որոշումից հետո դրա չեղարկումը ավելի շուտ ապտակ է հենց Ռուսաստանին, առավել ևս այն պարագայում, երբ Տավուշի իրադարձությունների վերաբերյալ արագ հայտարարություններ է արել նաև Թուրքիան: Ըստ էության ստացվում է, որ Ռուսաստանի գլխավորած ռազմա-քաղաքական բլոկում գերակշռում է թուրքական մոտեցումը և տրամաբանությունը: Հայաստանի համար դա նորություն չէ վաղուց, ըստ այդմ այդ հանգամանքը պարզապես հերթական անգամ հաստատվում է Ռուսաստանի առնչությամբ, արդեն վաղուց թերևս օրինաչափության տեսքով: Ըստ այդմ, երևի թե վաղուց ժամանակն է, որ ՀԱՊԿ անդամության նպատակահարմարության մասին մտածի Ռուսաստանը: Դա իհարկե հնչում է որպես կատակ, սակայն խորքային առումով իրավիճակը իսկապես լուրջ է, այն համատեքստում, որ մեծ հաշվով ակնառու է դարձնում այսպես ասած հետխորհրդային կամ եվրասիական տարածությունում անվտանգության համակարգի բացակայության մասին: Հետևաբար, այդ հանգամանքն ինքնին միանգամայն լեգիտիմացնում է Հայաստանի զինուժի գործողությունները արտաքին լայն իմաստով, քանի որ այդպիսի համակարգի բացակայության պայմաններում Հայաստանի անվտանգության երաշխիքը բացարձակապես հայկական համակարգի անխափան աշխատանքն է, որին ականատես եղանք հուլիսի 12-ին: Ըստ այդմ, պետք է աշխատել այդ համակարգի հետագա անխափանության ուղղությամբ, իսկ ՀԱՊԿ խափանման հարցերը քննարկելի պետք է դարձնել ընթացիկ լարված փուլն անցկացնելուց հետո:
