![](https://www.1in.am/assets/uploads/2024/07/70-10.jpg)
Anadolu հայտնում է, որ Թուրքիայի իշխող եւ գլխավոր ընդդիմադիր կուսակցության «պատմական հաշտությունը կասկածի տակ է»: «Նախագահ Էրդողանի եւ ԺՀԿ առաջնորդ Օզելի հանդիպումից հետո, որի ընթացքում նրանք նախնական համաձայնության էին եկել 21-րդ դարի Թուրքիայի սահմանադրության հարցում, քեմալականների նախկին առաջնորդ Քըլըչդարօղլուն հայտարարել է, որ «իշխանական պալատների հետ չեն պայմանավորվում, նրանց դեմ պայքարում են»: Ըստ տեղեկությունների, «իշխող կուսակցության հետ համագործակցությանը» դեմ է արտահայտվել նաեւ «Ստամբուլի քաղաքապետ Իմամօղլուն»:
Ի պատասխան՝ Էրդողանը հայտարարել է, որ անխախտ է մնում իշխող եւ ծայրահեղ ազգայնական կուսակցության դաշինքը: Այս ամենը տեղի է ունենում Վաշինգտոնում ՆԱՏՕ-ի գագաթաժողովից մեկ շաբաթ առաջ: Ուկրաինական պատերազմի մասին խոսելով՝ Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարար Ֆիդանն ասել է, որ առանց Ռուսաստանի մասնակցության հնարավոր չէ հասնել որեւէ համաձայնության: Ենթադրվում է, որ ՆԱՏՕ-ի գագաթաժողովի շրջանակներում դաշինքի անդամ քսան պետություն Ուկրաինայի հետ անվտանգության երկկողմ համաձայնագիր կստորագրի: Թուրքիան, հավանաբար, նրանց շարքում չի լինի, թեեւ Ուկրաինայում ԱԹՍ արտադրություն է հիմնադրում:
Այս ֆոնին Ռուսաստանը և Թուրքիան, ինչպես նաև Իրանը, տարածաշրջանային խաղացողներին շատ ավելին կարող են առաջարկել ռազմական եւ տնտեսական քիչ ռեսուրսներով հաստատելու համար, որպեսզի Հարավային Կովկասում ազդեցության խնդիրը լուծվի: ՄԳԻՄՕ-ի միջազգային ուսումնասիրությունների ինստիտուտի առաջատար աշխատակից Սիլաեւի համար այսպես այստեղ համալիր է այն, որ այս տարածաշրջանային խաղացողները ավելի շատ գործելիության համար։
Ավելի բացահայտ է արտահայտվել քաղաքագետ Մարկարինը։ Որի կարծիքով՝ «ԱՄՆ-ը չի կարող Ադրբեջանին պարտադրել, որ Հայաստանի հետ իր համար ավելի պակաս նպաստավոր պայմաններով պայմանագիր ստորագրի»։ Այդպիսին, հասկացվում է, որ փոխպետքարտուղար Օ՛Բրայանի Բաքու այցին հաջորդել են ռուս-ադրբեջանական բավական բարձր մակարդակի ոչ հրապարակային շփումներ, եւ Մոսկվան Ալիեւին երաշխավորել է հայ-ադրբեջանական պայմանագրի՝ Ադրբեջանի համար ավելի ձեռնտու պայմաններ։
Իրավիճակին հավելյալ բարդություններ են բերում Ֆրանսիայի խորհրդարանական եւ Իրանի նախագահական ընտրությունները։ Կորցնելով խորհրդարանական մեծամասնությունը, Ֆրանսիայի նախագահը, ինչպես որ ընդունված է ասել, վերածվում է «կաղ բադիկի»։ Իսկ Իրանում, Մասուդ Փեզեշքիանի քաղաքական ֆուրորն, անկասկած, Թեհրանի ներքին եւ արտաքին քաղաքականության սկզբունքային վերանայումներ է պարտադրելու, նույնիսկ եթե պահպանողականները միավորվեն, եւ Սաիդ Ջալալին նախագահ ընտրվի։
Կարելի է կասկածել, որ Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարարը կմեկնի Վաշինգտոն, բայց եթե անգամ Բայրամովը մասնակցի ՆԱՏՕ-ի գործընկեր երկրիների արտաքին գործերի նախարարների խորհրդաժողովին, ապա հազից թե այդ շրջանակներում հանդիպի Արարատ Միրզոյանին՝ «քննարկելու խաղաղության համաձայնագրի հասնելու ջանքերը», ՝ ինչպես ակնկալում են ԱՄՆ պետական դեպարտամենտում։ Բաքուն փաստացի մերժել է ամերիկյան պայմաններով Կենտրոնական Ասիա-Ադրբեջան-Հայաստան-Թուրքիա հաղորդակցության նախագիծը։
Շանհայի համագործակցության կազմակերպության գագաթաժողովի շրջանակներում Չինաստանի առաջնորդ Սի Ծինփինը երկու պետական այց է ծրագրել Ղազախստան եւ Տաջիկստան։ Մինչ այդ Ղազախստան պետական այց է կատարել Հարավային Կորեայի նախագահը, իսկ ավելի վաղ Աստանա է այցելել Մեծ Բրիտանիայի արտաքին գործերի նախարար, նախկին վարչապետ Քեմերոնը։ Հարավային Կովկասի, իսկ ավելի կոնկրետ Հայաստանի շուրջ «պայթուցիկ միջավայր» է ձեւավորվում։ Այս իրավիճակն Ադրբեջանը փորձելու է իրացնել կամ բանակցություններով իր համար ավելի նպաստավոր պայմանների հասնելու, կամ վերածվելու է կովկասյան պատերազմի դետոնատորի։